[:en]
The number of facts of torture of political prisoners, the provision of moral and psychological pressure on them has increased in recent years in places of detention in Azerbaijan. This thought was a refrain sounded on February 7 at public hearings organized at the headquarters of the Musavat party by the Center for the Protection of Political Prisoners and the Coordination Center for the Family of Convicts.
Human rights activists, civil society activists, family members of political prisoners and other convicts took part in the discussions.
“In recent days, the number of facts of torture has increased in places of detention. The authorities not only arrest their opponents, but also take revenge on them, torturing them in places of detention. In the Gobustan prison, the leader of the Movement sentenced to 20 years in prison is subjected to unprecedented physical, moral and psychological reprisals. “Muslim unity” TalehBagirzade, Abbas Hussein, JabbarJabbarov. It went so far that, still retaining restraint, despite repeated arrests, TalehBagirzade, in protest against torture, caused himself serious injuries. Abbas Huseyn was so beaten that his clothes were torn to shreds. Behind all this is the head of the Gobustan prison,”said OktayGyulalyev, coordinator of the Center for the Protection of Political Prisoners.
According to him, activists of the Popular Front Party of Azerbaijan (PFPA) AgilMaharramli, BabekHasanov, RuslanNasirli, the former head of the Gadabey region, Saleh Rustamov, his nephew Vidadi Rustamli were subjected to merciless torture in the Main Directorate for Combating Organized Crime of Ministry of Interior.
“The court stated that there are special rooms for torture in this department. Special devices of torture were used against them. These rooms resemble torture laboratories,” said Gyulalyev.
He expressed conviction that the torturers of political prisoners and customers of this lawlessness will sooner or later be punished.
A member of the coordinating center of the National Council of Democratic Forces, RovshanAhmedli, applies the most sophisticated torture against those arrested – cauterizing the body, pulling out the nails, crucifixion, and running a current through the body.
“Torture was before. But now they are becoming fierce. Society must express an adequate response,” said the human rights activist.
The wife of TalehBagirzade, Leyla Ismailzade, reported torture on her husband and his associates in the Gobustan prison.
The wife of Aga Sarkhani, who was killed during a special operation by security officials in connection with the Ganja events on July 25, 2018, Sevinj Sarkhani said that until now her husband”s body had not been given to the family.
At the hearing, spoke and relatives of servicemen accused of treason.
“My son was in the military service for only a week. He was accused of treason and sentenced to 15 years in prison. During the investigation, my son was tortured so that the wounds still do not heal,” said the father of one of the convicted soldiers, Nariman Babayev.
The official bodies of Azerbaijan refute the presence of political prisoners in the country and the use of torture in places of detention.
TURAN[:az]Azərbaycanda son zamanlar həbs yerlərində siyasi məhbus kimi tanınan şəxslərə qarşı işgəncə hərəkətləri, mənəvi-psixoloji təzyiqlər durmadan genişlənir.
Bu fikirlər fevralın 7-də Müsavat Partiyasının qərargahında Siyasi Məhbusları Müdafiə Mərkəzi (SMMM) və Məhbus Ailələrinin Koordinasiya Mərkəzinin təşkil etdiyi ictimai dinləmələrdəki çıxışların əsas leytmotivi olub.
Dinləmələrdə hüquq müdafiəçiləri və siyasi məhbus kimi tanınan şəxslərin, o cümlədən ilahiyatçı məhbusların, Gəncə hadisələrindən sonra qətlə yetirilənlərin və hərbi qulluq keçərkən vətənə xəyanətdə ittiham olunanların ailə üzvləri iştirak edib.
“Son günlər həbs yerlərində işgəncə halları geniş yayılıb. Hakimiyyət onların dəst-xətti ilə razılaşmayanları həbs etməklə kifayətlənmir, həm də həbs yerlərində işgəncə verib qisas alır. Saxlanma yerlərində işgəncə halları daha çox qeydə alınmaqdadır. Xüsusən Qobustan Qapalı Həbsxanasında saxlanılan və 20 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmiş siyasi məhbuslar, “Müsəlman Birliyi” Hərəkatının sədri Taleh Bağırova, Abbas Hüseynə, Cabbar Cabbarova qarşı sözün gerçək mənasında misli görünməmiş şəkildə fiziki, mənəvi-psixoloji repressiya tətbiq olunur. İş o yerə çatıb ki, ağır işgəncələrə, uzunmüddətli həbslərə baxmayaraq həmişə təmkinini qoruyub saxlayan Taleh Bağırov işgəncələrə etiraz olaraq özünə xəsarət yetirib. Abbas Hüseyn o vəziyyətə salınıb ki, əynindəki paltarlar sökülüb-dağılıb. O, gecə saatlarında 1 saylı Bakı İstintaq Təcridxanasına gətirilib və orada da təzyiqlərə məruz qalır. Ailəsi, vəkilləri ilə görüşə imkan verilmir. Bütün bunların başında Qobustan Qapalı Həbsxanasının rəisi dayanır,” Siyasi Məhbusları Müdafiə Mərkəzinin koordinatoru Oqtay Gülalıyev qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının fəalları Aqil Məhərrəmli, Babək Həsənov, Ruslan Nəsirli, Gədəbəy rayon İcra Hakimiyyətinin keçmiş başçısı Saleh Rüstəmov, onun qardaşı oğlu Vidadi Rüstəmlinin məhkəmədə verdiyi ifadələrdən məlum olub ki, onlara Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsində son illərin ən amansız işgəncələri verilib.
“Onlar məhkəmədə dedilər ki, `bandotdel` deyilən bu qurumda xüsisi otaqlar var. Həmin otaqlarda onlara işgəncə verilib və bu otaqlarda işgəncə aparatları olub. Bu otaqlar işgəncə laboratoriyalarını xatırladır.”
Hüquq müdafiəçisi xatırladıb ki, işgəncə verənlər vəsifarişçilər bu gün də olmasa, nə vaxtsa mütləq cəzalarını alacaq.
“İşgəncə edənlər buna əmin olsun ki, mütləq cəzalarını alacaqlar,” Gülalıyev qeyd edib.
Hüquq müdafiəçisi Rövşən Əhmədli deyib ki, işgəncələr bədənin yandırılması, dırnağın çıxarılması, mismarlamaq, çarmıxa çəkmək, bədənə cərəyan buraxmaq halları ilə müşayiət olunur.
“İndiyədək işgəncə halları olmuşdu. Amma, indi bunun şiddəti artıb. Cəmiyyət buna adekvat reaksiya verməılidir,” hüquq müdafiəçisi qeyd edib.
“Müsəlman Birliyi” Hərəkatının lideri Taleh Bağırovun həyat yoldaşı Leyla İsmayılzadə, həbsdə olan AXCP sədrinin müavini Fuad Qəhrəmanlının həyat yoldaşı Zümrüd Yağmur işgəncələrəQobustan Qapalı Həbsxanasının rəisi Avtandil Ağayevin göstəriş verdiyini bildirib.
“Taleh Bağırov telefon danışığı zamanı anasına deyib ki, ona və əqidə dostlarına işgəncə verirlər. Ona istintaq zamanı ağlagəlməz işgəncələr verilib. Hətta müstəntiq etitaf edib ki, SSRİ zamanıdindarları belə işgəncələrə məruz qoymayıblar,” Leyla İsmayılzadə qeyd edib.
Dinləmələrdə Gəncə hadisələrində, şəhərin keçmiş icra hakimiyyəti başçısı Elmar Vəliyevə qarşı sui-qəsdin təşkilində günahlandırılan və ötən il iyulun 24-də əməliyyat zamanı öldürülən Ağa Sərxaninin həyat yoldaşı Sevinc Sərxani bildirib ki, hələ də həyat yoldaşının cəsədi ailəsinə verilməyib.
Dinləmələrdə iştirak edən vətənə xəyanətdə günahlandırılan hərbi qulluqçuların ailə üzvləri də işgəncələrdən danışıb.
“Oğlum cəmi bir həftə hərbi qulluqda olub. O vətənə xəyanətdə günahlandırılaraq 15 il həbsə məhkum edilib. Oğluma istintaq dövründə elə içşgəncələr veriblər ki, hələ də yaraları sağalmır,” Nəriman Babayev deyib.
Bununla yanaşı, rəsmi Bakı ölkədə insanların fundamental hüquqlarının tam bərpa edildiyini bildirir. İşgəncə və qeyri-insani rəftar halları ilə bağlı tənqidləri qəbul etmir və qərəzli sayır.
Dövlət rəsmiləri Azərbaycanda siyasi məhbusların olmadığını deyir. Penitensiar Xidmət və Daxili İşlər Nazirliyi də işgəncələrlə bağlı deyilənləri təkzib edir. Hər iki qurum saxlanma yerlərində insanların qanunvericiliyə uyğun saxlanıldığını bəyan edir.
Penitensiar Xidmətin fevralın 6-da yaydığı məlumatda Qobustan həbsxanasının rəisi Avtandil Ağayev və onun ailə üzvlərinin ünvanına səsləndirilən hədə-qorxu və təhqirlərlə əlaqədar hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət edildiyi deyilir.
Sevinc Sərxaninin dediklərinə isə hələ rəsmi qurumlar münasibət bildirməyib.
2018-ci il iyulun 3-də Gəncə Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Elmar Vəliyevə (artıq həmin vəzifədə çalışmır) və bir polis serjantına silahlı sui-qəsd olub, onlar xəsarət alıblar. Sui-qəsdi törətdiyi bildirilən Yunis Səfərov həbs edilib.
Rəsmi məlumatlara görə, iyulun 25-də Gəncə şəhər sakini Ağa Sərxani silahlı müqavimət göstəridiyinə görə öldürülüb.
Onun Cinayət Məcəlləsinin terrorçuluq, qəsdən adam öldürmə və dövlət xadiminin həyatına sui-qəsd etmə maddələri üzrə axtarışda olduğu bildirilib.
2015-ci il noyabrın 26-da Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsi Bakının Nardaran qəsəbəsində xüsusi əməliyyat keçirib. Əməliyyatda ikisi polis olmaqla, altı nəfər öldürülüb.
Ümumilkdə Nardaran hadisələrinə görə 70-dən çox adam həbs olunub. Onların bir qisminə silah saxlama ittihamı ilə ilyarımdan 6 il yarımadək həbs cəzası kəsilib. 40 nəfərdən çox adama isə daha ağır maddələrlə (dövlət çevrilişinə cəhd, terrorçuluq, dini nifaq salma və s.) ittihamlar verilib.
Həbs olunanların işi üç qrupa ayrılıb. Abbas Hüseyn birinci qrupda “Müsəlman Birliyi” Hərəkatının sədri Taleh Bağırov və daha 16 nəfərlə birlikdə mühakimə olunub. Onlara 10 ildən 20 ilə qədər həbs cəzası verilib.
Nardaran olayları ilə bağlı həbs edilənlərin əksəriyyəti məhkəmələrində tutularkən və ilkin dindirilmədə ağır işgəncələrə məruz qaldıqlarını bildirib. Onlar ittihamları qəbul etməyib.
Polislər isə işgəncə iddialarını təkzib edib.
TURAN[:]
